کتاب ریگ روان اثر استیو تولتز

توضیحات

معرفی

کتاب «ریگ روان» اثر «استیو تولتز» است. این کتاب را «پیمان خاکسار» به فارسی ترجمه کرده است. مخاطبان ایرانی «استیو تولتز» را به‌خاطر رمان «جزء از کل» به خاطر می‌آورند؛ رمانی از کتاب‌های پرفروش که به‌عنوان رمان اول نویسنده، نامزد جایزه‌ی بوکر شد و مورد استقبال بی‌نظیری قرار گرفت. این رمان در سال ۲۰۰۸ در استرالیا منتشر شد و حالا در کمتر از ده سال، در لیست یکی از کتاب‌های پرفروش و بزرگ‌ترین رمان‌های تاریخ استرالیا قرار دارد. رمان «ریگ روان» نیز به سبک «جزء از کل» نوشته شده است. این رمان هم بازگوکننده‌ی داستانی اجتماعی است که زمینه‌های فلسفی دارد. در قسمتی از داستان این رمان آمده است: «ای خدا، چرا نقش من در این دنیا صرفاً دلقک سقوط‌‌کرده نیست؟ چرا باید دلقک سقوط‍‌کرده‌ای باشم که بقیه‌ی دلقک‌های سقوط‌کرده رویش سقوط می‌کنند؟ به عبارت دیگر چرا روی پیشانی‌ام نوشته هر پیرزنی که در سوپرمارکت لیز می‌خورد، باید بازوی من را بگیرد!» در توضیحات پشت جلد نیز این جملات آمده است: «ریگ روان جدیدترین اثر استیو تولتز پس از رمان تحسین‌شده‌ی جزء از کل است. تولتز در مصاحبه‌ای گفته جزء از کل را درباره‌ی ترس از مرگ نوشته و ریگ روان را درباره‌ی ترس از زندگی.» این کتاب را انتشارات «چشمه» به چاپ رسانده است.

خلاصه داستان

رمان حال‌وهوای همان رمان «جزء از کل» را دارد. در واقع نویسنده سعی کرده است با فضاسازی‌های شبیه آن رمان، موفقیت خود را تکرار کند. در خلاصه‌ی داستان رمان آمده است: «این کتاب، داستان دو دوست صمیمی؛ یکی رمان‌نویس شکست‌خورده و دیگری کارآفرین شکست‌خورده است. این دو دست به هر کاری می‌زنند شکست می‌خورند و از دیدگاه خودشان از بدشانس‌ترین افراد روی زمین هستند. استیو تولتز در این اثر، داستان‌های جذاب این دو دوست را روایت می‌کند.»

ترس از زندگی

استیو تولتز خود گفته است که این کتاب در مورد «ترس از زندگی» است. در طول رمان هزارها هزار بار آلدو، به‌عنوان یکی از شخصیت‌های اصلی داستان، تلاش می‌کند که خودش را بکشد؛ اما همیشه شکست می‌خورد و همین مسئله باعث به‌وجودآمدن این اعتقاد در او می‌شود که فکر کند او همواره یک بدبخت جاویدان است. این رمان با شکلی بسیار طنز به بررسی مسئله‌ی «ترس از زندگی» می‌پردازد  و با گوشه و کنایه‌ها و توضیحاتی از نویسندگان بزرگ، این موضوع را واکاوی می‌کند.

در این دنیا خروارها امید وجود دارد؛ اما نه برا ما

درحال‌حاضر، استیو تولتز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های ادبی تاریخ استرالیا شناخته می‌شود. نگارش این اثر پنج سال به طول انجامیده است. «جزء از کل» و «ریگ روان» تولتز را به‌عنوان نویسنده‌‌ای مطرح معرفی کرده‌اند. خودش در مصاحبه‌ای گفته است: «آرزوی من نویسنده‌شدن نبود؛ ولی همیشه می‌نوشتم. زمان بچگی و نوجوانی شعر و داستان کوتاه می‌نوشتم و رمان‌هایی را آغاز می‌کردم که بعد از دو و نیم فصل، علاقه‌ام را برای به پایان رساندنشان از دست می‌دادم. بعد از دانشگاه دوباره به نوشتن روآوردم. درآمدم خیلی کم بود و فقط می‌خواستم با شرکت در مسابقات داستان‌نویسی و فیلمنامه‌نویسی پولی دست و پا کنم تا بتوانم زندگی‌ام را بگذرانم که البته هیچ فایده‌ای نداشت. زمانی که دائم شغل عوض می‌کردم یا بهتر بگویم، از نردبان ترقی هر کدام از مشاغل پایین‌تر می‌رفتم، برایم روشن شد هیچ کاری جز نویسندگی بلد نیستم. نوشتن یک رمان تنها قدم منطقی‌ای بود که می‌توانستم بردارم. فکر می‌کردم یک سال طول می‌کشد ولی پنج سال طول کشید. زمان نوشتن تحت‌تاثیر کنوت هامسون، لویی فردینان سلین، جان فانته، وودی آلن، توماس برنارد و ریموند چندلر بودم.» تولتز در پاسخ به این سوال که «شما امیدوارید که رمان جزء از کل از وضعیت بشر بگوید؟» گفته است: «آنچه امیدوارم رمان درباره‌ی موجودیت انسان بگوید، به‌صراحت از زبان شخصیت‌هایم گفته شده است. مثلا مارتین می‌گوید: "توی دنیا چهار مدل آدم داریم: کسانی که دائم تو فکر عشق هستند و کسانی که اون عشق رو دارند، کسانی که وقتی بچه‌اند به عقب‌افتاده‌ها می‌خندند و کسانی که تو سن بلوغ و پیری به عقب‌افتاده‌ها می‌خندند." در همین حال جسپر از بی‌تفاوتی انسان می‌ترسد. او می‌گوید: "تو نباید جلوی کسی زمین بخوری چون طرف ککش هم نمی‌گزه." مارتین اعتقاد دارد هدف زندگی انسان آزادبودن است، هرچند خودش هیچ‌وقت واقعا به این آزادی نمی‌رسد. جسپر از ترس‌های پدرش می‌ترسد. کتاب پر است از نگاه شخصیت‌ها به تجربیات انسان.»

آقای مترجم، پر کار است

پیمان خاکسار متولد ۱۳۵۴ در تهران است که آثار ادبی انگلیسی‌زبان را به فارسی ترجمه می‌کند. او برای ترجمه، انتخاب‌های متفاوتی از میان نویسنده‌های کمترآشنا برای مخاطبان ایرانی داشته و ازاین‌رو آثارش همیشه مورد استقبال قرار گرفته است. اولین ترجمه‌ی خاکسار «سوختن در آب، غرق‌شدن در آتش» برگزیده‌ای از اشعار چارلز بوکوفسکی است که در سال ۱۳۸۷ وارد بازار کتاب شد. اتحادیه‌ی ابلهان، به‌عنوان یکی از ترجمه‌های او موفق شد در نظرسنجی منتقدان و نویسندگان مجله‌ی ادبی «تجربه» در سال ۱۳۹۱، رتبه‌ی اول را از آن خود کند. گفتنی است منتقدان بر برخی از آثار این مترجم، از جمله «عامه‌پسند» و «جزء از کل» انتقادهایی وارد کرده‌اند. برای مثال منتقدان اعلام کردند که در ترجمه‌ی «جزء از کل» انواع و اقسام سانسور‌ها از قبیل حذف، تغییر، تحریف و وارونه‌نمایی وقایع دیده می‌شود؛ به صورتی‌که در ‌‌نهایت ۴۰ صفحه از کتاب سانسور شده است. خاکسار در جواب منتقدان، ایرادات ترجمه‌اش در رمان، «عامه‌پسند» را پذیرفته است؛ اما در مورد رمان جزء از کل گفته است: «ترجمه‌ی بی‌ایراد وجود ندارد!»